Journalistieke manager

Hoeveel zzp'ers vinden het verkopen van hun werk (bijna) even leuk als de kern van hun werk? Ik heb er geen onderzoek over kunnen vinden en beschouw de vraag vooral als retorisch. Ik weet van collega-freelancers dat ze het verkopen van hun journalistiek vaak een noodzakelijk kwaad vinden. Niet iedereen heeft daar natuurlijk last van. Sommigen houden van het verkopen en onderhandelen en zien dat als even creatief en interessant als de journalistiek die ze maken.

Super leuk voor hen. Feit blijft dat de meeste zelfstandige journalisten hoogstwaarschijnlijk hun opleiding en expertise in de journalistiek hebben gehaald, niet in sales. Waarom laten we salesmensen ons werk niet verkopen? Ik moet vooral aan artiesten denken; ze hebben managers die dealen met PR en contracten en klanten. Waarom hebben wij als journalisten dat niet ook?

Ik snap het - in de journalistiek zijn de marges als klein, hoe zou het ooit mogelijk zijn om een manager te betalen? Dan nog blijf ik vinden dat veel zzp'ers het wiel blijven uitvinden als het gaat om acquisitie en geld verdienen. Een voorbeeld: Vakbond NVJ heeft tal cursussen voor zzp'ers die beter willen worden in verkoop en klantenrelaties. Als je over de inhoud van de cursussen leest gaat het vaak om Sales101 (ook al weet ik zelf ongeveer niks van sales). Het valt vooral op dat de cursussen gericht lijken te zijn op zelfstandigen die amper kennis of zin hebben in verkoop. Dit soort zzp'ers kom je ook vaak tegen onder freelance journalisten, wat echt niet vreemd is.

Wat als zelfstandige journalisten een soort journalistieke manager zouden hebben. Iemand die de markt kent en die echt goed is in acquisitie, onderhandelen en contractuele voorwaarden. Wellicht zou je het een stapje verder kunnen trekken: deze persoon zou ook advies kunnen geven op het vlak van verzekeringen, pensioen en vermogensopbouw.

Hoe zou je dit in godsnaam kunnen betalen dan? Ik zie het wel gebeuren. Stel dat een zelfstandige journalist haar tarieven gemiddeld 30 procent omhoog kan krijgen met behulp van haar journalistieke manager, dat ze een paar nieuwe hele lucratieve klanten binnen sleept en dat ze haar werk, dankzij de manager, 20 procent efficiënter kan uitvoeren. Deze drie factoren kunnen de omzet aardig omhoog krikken en financiële ruimte creëren voor een factuur van een manager. Iemand die uiteraard niet fulltime voor één klant werkt.

Hier zitten veel vragen bij. Zal de manager openlijk de sales en promotie doen voor de journalist, of gebeurt dit achter de schermen? Het kan vreemd lijken als een manager openlijk onderhandelt voor verschillende journalisten, die ook met elkaar concurreren. De manager moet dus of een behind the scenes-figuur zijn. Of je moet de concurrentie verdelen op dezelfde manier als artiesten en hun managers doen.

Het zou kunnen dat de zojuist bedachte rol als journalistieke manager lijkt op die van de producent die we al kennen in de journalistiek. Dan nog is dit anders, het lijkt echt meer op het bekende concept van managers, onder bijvoorbeeld artiesten. Je richt dus geen bedrijf of stichting op samen, dit gaat vooral om het inkopen van een dienst en de manager wordt beloond met een percentage van de winst. Bijvoorbeeld.

Initieel zou er wellicht een geloofwaardigheidsprobleem zijn. Opdrachtgevers willen misschien liever met de journalist zelf in contact zijn, daaraan zijn ze nu eenmaal gewend. Als een journalistieke manager gemeengoed wordt zou dit geen probleem meer zijn. En de manager zou in elk scenario inhoudelijk perfect op de hoogte moeten zijn van het werk van de journalist.

Het zou kunnen dat ik dit een geweldig concept vind omdat ik in quarantaine zit en me bezig houd door alle afleveringen van Seinfeld weer in chronologische volgorde te bekijken; een tv-serie vol fantastische, dubieuze businessmodellen.

Not that there's anything wrong with that! 

Charlotte Boström